Το κράτος, τα κράτη

Το υπουργείο Πολιτισμού θα μπορούσε να ήταν κράτος εν κράτει σε ό,τι αφορά στα αρχαία. Με τη βούλα όχι απλώς του νόμου, αλλά του Συντάγματος. Το οποίο θεωρεί ότι τα αρχαία υπερέχουν όλων και η ευθύνη του κράτους είναι, πρώτα απ’ όλα, γι’ αυτά. Πρέπει να είναι.

Κι όμως, το ΥΠΠΟ ούτε που το σκέφτεται αυτό. Ετσι λόιπόν επιτρέπει στα άλλα... κράτη, να κάνουν ό,τι νομίζουν δίπλα σ’ αυτά τα οποία υποτίθεται πως προστατεύει. Οταν λέω «άλλα κράτη», δεν έχω στο νου μου κάποιες θεωρίες συνομοσίας, αλλά κάτι εξαιρετικά απλό: τις άλλες κρατικές (κρατικές, μάλιστα) υπηρεσίες της Ελλάδας. Που κι αυτές με τη σειρά τους θεωρούν ότι μπορούν να κάνουν ό,τι θέλουν δίπλα και μέσα σε αρχαιολογικούς χώρους. Το ΥΠΠΟ θα έπρεπε να τις έχει πατάξει και δαμάσει. Αμ δε...

Ετσι λοιπόν, έχουμε το παράδοξο το κράτος να πληρώνει χρήματα για τους αρχαιολογικούς χώρους (για κάποιους δηλαδή από αυτούς) και στη συνέχεια το άλλο κράτος να κάνει ό,τι μπορεί για να τους απαξιώσει. Τσάμπα τα λεφτά, Αρη (για να παραφράσω τη γνωστή φράση). Για ποια ανάδειξη μιλάμε και για ποια ανάπτυξη και μάλιστα αειφόρο όταν μέσα σε κηρυγμένους αρχαιολογικούς χώρους ή πλάι σε αυτούς, το «άλλο κράτος» επιτρέπει να δημιουργούνται χωματερές, οικισμοί σε παρθένα εδάφη, ξενοδοχειακές μονάδες με πισίνες σε τοπία φυσικού κάλλους και ιστορικής σημασίας και τα λοιπά και τα λοιπά;

Αλλά και όπου δεν επιτρέπει, δεν έχει τη δυνατότητα να απαγορέψει επιτυχώς. Χτίστηκε σπίτι επάνω σε αρχαία; Υποτίθεται πως πρέπει να γκρεμιστεί. Σιγά τα αίματα... Θα μείνει εκεί, στους αιώνες των αιώνων. Αυθαίρετο, αλλά κατοικήσιμο. Το πολύ- πολύ να μικρύνει κάποτε η ζώνη απολύτου προστασίας του αρχαίου, ώστε το αυθαίρετο να εξαιρεθεί και να μπορέσει να νομιμοποιηθεί.

Τι χρειάζεται το υπουργείο Πολιτισμού; Νόμους που να το θωρακίζουν απέναντι σε μικροκομματικά, μικροπολιτικά, μικροτοπικά συμφέροντα. Που να υποδεικνύουν σε όλους ότι το Σύνταγμα θα εφαρμόζεται παρά και ενάντια σε πιέσεις (με την καλή, ή με την κακή έννοια). Αλλά, ποιος να τους φτιάξει; Ποια κυβέρνηση είναι διατεθειμένη να χάσει την εύνοια τοπικών κοινωνιών και τοπικών αρχόντων (που ψηφίζουν) για να αποκτήσει καλύτερη προστασία αρχαίων (που δεν χρειάζεται να θυμίσω ότι δεν...);