Μεγάλες στιγμές της ελληνικής αρχαιολογίας

Οι πολύ μεγάλες αρχαιολογικές ανακαλύψεις είναι και θέμα τύχης. Σ’ αυτό συμφώνησαν όλοι οι ομιλητές της χθεσινής εκδήλωσης για το βιβλίο των εκδόσεων Καπόν «Μεγάλες στιγμές της ελληνικής αρχαιολογίας». Κι ωστόσο, ο μόχθος που κρύβεται πίσω από αυτό το «τυχαίο» είναι τεράστιος και συνοψίζεται συχνά σε δεκαετίες. Οπως ακριβώς έγινε με τον Μανόλη Ανδρόνικο και τη Βεργίνα. Την τελευταία από τις «μεγάλες στιγμές της ελληνικής αρχαιολογίας».
«Είναι άδειος» είπε ο αείμνηστος καθηγητής όταν κοίταξε μέσα από την τρύπα που με προφύλαξη είχαν ανοίξει στον προθάλαμο του τάφου του Φιλίππου. Από αυτή τη σπαρακτική φράση, περάσαμε, ευτυχώς, στον θρίαμβο. Την στιγμή, παρουσιάζει η Στέλλα Δρούγου η οποία έγραψε το σχετικό κείμενο και τη θύμισε ο επιμελητής της έκθεσης, Πάνος Βαλαβάνης.
Είκοσι μία ανακαλύψεις, 658 φωτογραφίες, σελίδες επί σελίδων, σπαρταριστές περιγραφές. Η Ραχήλ Καπόν συνόψισε τη φιλοσοφία του βιβλίου σε μια πρόταση: παρουσιάζει, είπε, το πώς έφτασαν οι αρχαιολόγοι στις μεγάλες ανακαλύψεις, τις δυσκολίες που αντιμετώπισαν, τη χαρά και τη συγκίνησή τους στο τέλος. Και ο λόρδος Ρένφριου, αρχαιολόγος ο ίδιος: «ξεκινά από το 1821 και παρακολουθεί την εξέλιξη και την πρόοδο της ελληνικής αρχαιολογίας.»
Ο σερ Κόλιν Ρένφριου σημείωσε πως στην έκδοση υπάρχει μια, τουλάχιστον, σημαντική παράλειψη, και είναι η αποκρυπτογράφηση της Γραμμικής Β’ από τους Βέντρις και Τσάντγουικ που απέδειξε πως στην Κνωσό μιλούσαν ελληνικά. Συμπλήρωσε πως υπάρχουν και άλλες, ηθελημένες παραλείψεις, όπως οι ανακαλύψεις από τις λαθραίες ανασκαφές, που, δυστυχώς, γίνονται. Πάντως, για τη Γραμμική Β’ και για άλλες παραλείψεις «μπορεί να υπάρξει συμπλήρωση σε μελλοντική επανέκδοση» είπε ο καθηγητής Δημήτρης Παντερμαλής.
Ο κ. Παντερμαλής είπε πως από το βιβλίο αναδύεται ένα πάρα πολύ δυνατό άρωμα αρχαιολογικής περιπέτειας. Κατά τον ίδιον, «η Ιστορία μόνον αλήθεια δεν είναι. Στρογγυλοποιείται. Την βλέπουμε από απόσταση αν και είναι επιστήμη της ακρότατης ανάλυσης.»
Στο βιβλίο παρουσιάζονται οι ανασκαφές στην Ολυμπία, τους Δελφούς, τη Δήλο, η ανακάλυψη των αρχαϊκών αγαλμάτων στην Ακρόπολη και τον Κεραμεικό, οι ανασκαφές της Αρχαίας Αγοράς (τότε που οι εφημερίδες έγραφαν πως οι Αμερικάνοι ξεσπιτώνουν 10.000 Ελληνες- την ανασκαφή διενεργούσε και διενεργεί η Αμερικανική Σχολή Κλασικών Σπουδών) κ.α.
Στο περιθώριο της εκδήλωσης ο Σεραφείμ Φυντανίδης που συντόνιζε τη συζήτηση ζήτησε από τον κ. Παντερμαλή νεώτερα από το μέτωπο της Δ. Αρεοπαγίτου, αναφέροντας πως ο ίδιος συμφωνεί με την κατεδάφιση των κτηρίων. Ο πρόεδρος του Οργανισμού Ανεγέρσεως Νέου Μουσείου Ακροπόλεως εμφανίστηκε συναινετικός, λέγοντας ότι για όλα υπάρχουν λύσεις και αυτή είναι η τέχνη της ζωής.
Το βιβλίο κυκλοφορεί και στα αγγλικά σε συνεργασία με το Μουσείο Ζαν- Πολ Γκετύ το οποίο εκπροσώπησε ο Μ. Ρίντινγκ.