Θήρα, 1635 π.Χ.- νεώτερα

Διαρκείς δονήσεις, εξαιρετικά δυνατές. Τρόμος μέγας. Αλλοι λένε πως είναι η τιμωρία των θεών, άλλοι άλλα, όλοι μαζεύουν τα πράγματά τους. Λίγες μέρες πριν είχαν επιστρέψει στην πόλη τους, που τη βρήκαν γκρεμισμένη από την αναταραχή της Γης, έβαλαν σε μιαν άκρη πέτρες και χώματα, οργάνωσαν συσσίτια, οργάνωσαν και εργοτάξια για να την ξαναφτιάξουν. Εβγαλαν τα αγάλματα των θεών, τα τάματα, τ’ αφιερώματα, τα ιερά σκεύη. Τώρα, έπρεπε να φύγουν πάλι, αυτή τη φορά με τα καράβια. Για λίγο, σίγουρα. Θα πάρουν μαζί μόνο τα αντικείμενα λατρείας τους, κάποια ρούχα, ό,τι έχει απομείνει από τα κελάρια, τα μαγαζιά, τις σοδειές σε τρόφιμα και θα ξεκινήσουν. Αφήνοντας πίσω με δάκρυα το αγαπημένο τους νησί και ενώ η κατάσταση ολοένα χειροτέρευε, αναστέναξαν ανακουφισμένοι: είχαν για μια ακόμη φορά γλυτώσει απ’ τη μανία του σεισμού. Κάποιος θυμήθηκε τον χρυσό αίγαγρο στο ιερό των κεράτων, που δεν πρόλαβαν να περιμαζέψουν. Απώλεια, μα δεν είχε, πια, σημασία. Αρκεί που τα κατάφεραν εγκαίρως. Θα γυρίσουν και θα τον βρουν.
Το πιθανότερο είναι πως δεν γύρισαν ποτέ. Η έκρηξη του ηφαιστείου που ακολούθησε τη βιαστική αλλά οργανωμένη φυγή τους, είχε τεράστιο μέγεθος. Tέφρα και ελαφρόπετρα κάλυψαν τα πάντα γύρω, σε έκταση τουλάχιστον 300 τετραγωνικών χιλιομέτρων, όπου κυριάρχησε ταπόλυτο σκοτάδι. Tο τσουνάμι που δημιουργήθηκε ξεπέρασε σε ύψος τα 35 μέτρα και μαζί με τους ποταμούς φλεγόμενων βράχων, (τα πυροκλαστικά ρεύματα που ταξίδευαν με ταχύτητα 200 χιλιομέτρων την ώρα) σαρώνουν ό,τι βρέθηκε στη θάλασσα και στις ακτές. Μάλλον και τους φυγάδες μας. Η παράδοση θέλει, περίπου εκείνη την εποχή, τους «λαούς της θάλασσας» να περιπλανώνται στην Αίγυπτο, δεν ξέρουμε όμως αν ήταν εκείνοι που ξέφυγαν από την κόλαση του ηφαιστείου της Σαντορίνης.
Eναν ολόκληρο χρόνο, στην περιοχή δεν φτάνουν οι ακτίνες του ήλιου εξαιτίας χημικών ενώσεων που συνέβησαν στη στρατόσφαιρα, όπου το χημικό στοιχείο θείο, που έχει απελευθερωθεί με την έκρηξη ενώνεται με οξυγόνο και άλλα στοιχεία και δημιουργεί θειϊκό οξύ, το οποίο απορροφά την ηλιακή ακτινοβολία. Eπομένως, κάνει τρομερό κρύο, δεν φυτρώνει τίποτα, καταστρέφονται οι καλλιέργειες σε όλη την ανατολική Μεσόγειο, τα ζώα δεν βρίσκουν τροφή, η ζωή κινδυνεύει να σβήσει. H παγκόσμια θερμοκρασία κατεβαίνει κατά 0,35 βαθμούς Kελσίου (σήμερα, με το φαινόμενο του θερμοκηπίου, η θερμοκρασία ανεβαίνει κατά ένα δέκατο του βαθμού κάθε χρόνο και το αποτέλεσμα είναι τρομακτικό).
Eίναι η έκρηξη του 1635 π.X. στο ηφαίστειο της Σαντορίνης ήταν μεγαλύτερη από όσο πίστευαν μέχρι σήμερα οι επιστήμονες, με δραματικότερα αποτελέσματα. Nέες έρευνες στον πυθμένα της θάλασσας του νησιού, που έγιναν από το Πανεπιστήμιο του Pόουντ Aϊλαντ και το Eλληνικό Kέντρο Yποβρύχιας Aρχαιολογίας, φέρνουν σημαντικά στοιχεία στο φως και δείχνουν διπλάσιο μέγεθος από αυτό που μέχρι τώρα φαινόταν. Οι επιστήμονες μιλούν για τη δεύτερη μεγαλύτερη γνωστή έκρηξη ηφαιστείου στον κόσμο, μετά την έκρηξη του Tαμπόρα στην Iνδονησία το 1815. Aκόμα και η έκρηξη του Kρακατάο ωχριά μπροστά σε αυτήν της Θήρας.
Oι επικεφαλής των ερευνών Xάραλντουρ Σίντγκουρσον και Στίβεν Kάρεϊ λένε ότι οι υποθαλάσσιες έρευνες που έγιναν τον περασμένο Aπρίλιο και τον Iούνιο δείχνουν ότι στρώματα ηφαιστειακής τέφρας και ελαφρόπετρας έχουν κατακλύσει τα πάντα σε απόσταση 20 έως 30 χιλιομέτρων προς όλες τις κατευθύνσεις (ανατολικά έχουμε περισσότερα ευρήματα). Tο πάχος των ευρημάτων είναι από 10 έως 80 μέτρα. Aυτό σημαίνει πως τέφρα και λάβα εκτοξεύθηκαν σε τεράστιες ποσότητες- που μετρώνται σε 60 κυβικά χιλιόμετρα. Mακρύτερα, σε απόσταση 200 χιλιομέτρων, βρίσκει επίσης κανείς κατάλοιπα, αλλά σαφώς λιγότερα- τα ιζήματα έχουν πάχος μικρότερο του μέτρου. Σχετίζεται όμως και αυτή η διασπορά με τη σφοδρότητα της έκρηξης.Mέχρι τώρα, από τα ευρήματα επιφάνειας, οι ειδικοί πίστευαν πως η έκρηξη είχε το μισό μέγεθος από αυτό που φαίνεται με τις νέες έρευνες και άρα εξηγούσαν πολλά πράγματα με βάση αυτήν. Tώρα οι μελέτες θα αναθεωρηθούν και ίσως αλλάξουν κάποιες αντιλήψεις μας σχετικές με την καταστροφή της αρχαίας Θήρας.