Ο Ζυλ Ντασέν αγκαλιά με τη Μελίνα

Μαζί στη ζωή, μαζί και στον θάνατο. Πέρα και πάνω από υπηκοότητες, θρησκείες, πεποιθήσεις. Ο αιώνιος έρωτας της Μελίνας Μερκούρη με τον Ζύλ Ντασέν για λίγο διακόπηκε από τον δικό της θάνατο. Από εδώ και πέρα οι δυο τους θα είναι και πάλι μαζί, καθώς ο Ζυλ, Τζούλι για την ίδια και τους αγαπημένους του, είχε ζητήσει να ταφεί δίπλα της.
Ο κατ’ επιλογήν Ελληνας, που γεννήθηκε Αμερικανός, το 1911 στο Κονέκτικατ, ο γιος του Ρωσο-Εβραίου κουρέα από το Μιντλτάουν του Κονέκτικατ, ο διάσημος σκηνοθέτης, ο πολύτιμος συμπαραστάτης της Μελίνας στην καριέρα, στους αγώνες και στα οράματά της, ο αγωνιστής της Δημοκρατίας, ο πρόεδρος του Ιδρύματος Μελίνα Μερκούρη έφυγε σήμερα το βράδυ στα 97 του χρόνια στο σπίτι της οδού Αθηναίων Εφήβων όπου έμενε μόνος- συντροφιά με τις αναμνήσεις του και με τους ανθρώπους που είχαν αγαπήσει τον ίδιον και το άλλο του «μισό»: την κυρία Αγγελική, την κυρία Τίτη, την κυρία Αννα.
Εδώ και μέρες πάλευε με τον θάνατο, αντιμετωπίζοντάς τον στωικά. Τελικά, τον άφησε να τον καταβάλει. Η τελευταία του δημόσια εμφάνιση ήταν και αυτή προς «χάριν» της γυναίκας που αγάπησε: στο μνημόσυνό της, στις 6 Μαρτίου στο Α’ Νεκροταφείο Αθηνών. Εκτοτε χρειάστηκε να νοσηλευθεί αρκετό καιρό, μέχρι το πικρό, χθεσινό βράδυ. Μαζί του χάνεται μια ολόκληρη εποχή, γεμάτη όμορφους και σκληρούς αγώνες στην τέχνη και την πολιτική.
Η κινηματογραφική του σταδιοδρομία υπήρξε εκπληκτική. Ηταν ένας αληθινά διεθνής σκηνοθέτης που οδηγήθηκε στην αυτοεξορία από το «κυνήγι μαγισσών» της εποχής του Μακάρθι στις αρχές της δεκαετίας του 50. Συνδυάζοντας περίφημα την παραδοσιακή αφηγηματικότητα του Χόλιγουντ με το πιο σοφιστικέ στυλ του ευρωπαϊκού κινηματογράφου έκανε ταινίες στην Αγγλία, τη Γαλλία, την Ιταλία και την Ελλάδα. Ταινίες που ίσως δεν είχαν τίποτα κοινό ανάμεσά τους, είχαν όμως πίσω τους τη μεγάλη πνοή του.
Η σχέση του με τη Μελίνα Μερκούρη υπήρξε μοναδικός και φλογερός. Για χάρη της άφησε στο τέλος ακόμα και την τέχνη του και υπήρξε σύντροφός της, αν όχι καθοδηγητής της, στα μεγάλα οράματά της για μια άλλη Ελλάδα, με έναν ισχυρό και προβεβλημένο πολιτισμό. Ηταν εκείνος που τη βοήθησε καθοριστικά (αν δεν της το υπέβαλε) να συλλάβει την ιδέα της επιστροφής των Μαρμάρων του Παρθενώνα από την Ελλάδα στο Βρετανικό Μουσείο.
Αφοσιωμένος στην ίδια και στην χώρα μας, την προέτρεπε με δύναμη όση και τρυφερότητα να υπηρετήσει τις ιδέες και την ιδεολογία της, ήταν το βασικό της στήριγμα μαζί με ανθρώπους όπως ο Κωνσταντίνος Αλαβάνος, ο Σπύρος Μερκούρης, η Μανουέλα Παυλίδου, η Μαρία Σκούρτη. Ο Ζυλ Ντασέν ζήτησε και πήρε την ελληνική υπηκοότητα, σφραγίζοντας με αυτή του τη χειρονομία την πίστη και αγάπη του στην Ελλάδα. Δεν σκέφτηκε να την εγκαταλείψει, άλλωστε, μετά τον θάνατο της Μελίνας. Εμεινε να βοηθήσει να γίνουν όσα οραματίστηκε και προικοδότησε με όλα του τα δικαιώματα από το έργο του το Νέο Μουσείο Ακροπόλεως.
Μαχητικός μέχρι το τέλος, ο Ζυλ Ντασέν καυτηρίασε τους ανθρώπους και τις πολιτικές που έβαζαν εμπόδια στο μεγάλο αυτό Ονειρο: το νέο μουσείο. Εδειχνε τη χαρά του με κάθε τρόπο όσο το Μουσείο κατασκευαζόταν. Ο Θάνατος τον πρόλαβε και δεν θα είναι στα εγκαίνιά του. Κάτι μας λέει, όμως, πως τη μέρα που τα Μάρμαρα θα επιστρέψουν σε αυτό, από το Βρετανικό Μουσείο, ο Ζυλ Ντασέν θα ξαναγεννηθεί μαζί με τη Μελίνα Μερκούρη. Μέχρι τότε θα την κρατά αγκαλιά και θα της ψιθυρίζει στον αιώνιο ύπνο τους πως τα όνειρα- όλα τα όνειρα- θα λάβουν κάποτε εκδίκηση.
Η κηδεία του θα γίνει την Τετάρτη το μεσημέρι από τον ισραηλιτικό τομέα του Γ' Νεκροταφείου της Αθήνας και η ταφή στο Α' Νεκροταφείο.