Advocatus Diaboli

Δευτέρα, Απριλίου 30, 2007

«Σλάβα» θα πει Δόξα




Ενα πρώτο δάκρυ για τον Ροστροπόβιτς. Θα επανέλθω

Παρασκευή, Απριλίου 27, 2007

Μια ωραία ατμόσφαιρα στην Ελευθεροτυπία

Οριστικώς και αμετακλήτως φαίνεται να κλείνει πίσω από τον Σεραφείμ Φυντανίδη η πόρτα της Ελευθεροτυπίας. Και όχι τον Ιούνιο, όπως είχε συμφωνηθεί από την αρχή, αλλά από χθες. Η εργοδοσία επέβαλε την απομάκρυνσή του, «πατώντας» σε μια χωρίς ιδιαίτερη αξία ενέργειά του και έτσι η εφημερίδα θα διευθύνεται πλέον από τον κ. Παναγόπουλο (αν δεν κάνω λάθος στο όνομα) που τον αντικαθιστούσε μέχρι τώρα.
Η πλευρά Τεγόπουλων λέει πως έτσι θα κυλήσουν τα πράγματα μέχρι το φθινόπωρο, οπότε και θα επιλεγεί ο αντικαστάτης. Εν τω μεταξύ, στην Ελευθεροτυπία πηγαίνει ο Κωνσταντίνος Αγγελόπουλος, ο οποίος θα χρησιμοποιηθεί, βεβαίως, σε διευθυντική θέση.
Α, ναι. Πηγαίνει και η Αριστέα Μπουγάτσου, προσφάτως απολυθείσα από τον ΣΚΑΙ.

Ασχετο: για τον πολυαγαπημένο Ροστροπόβιτς ήθελα να γράψω, αλλά ας όψεται η επικαιρότητα...

Σάββατο, Απριλίου 21, 2007

Ο Απρίλης είναι ο μήνας ο σκληρός

Είδα δύο φορές το «Μεγάλο μας τσίρκο» με τις παλάμες κόκκινες από τα χειροκροτήματα και ακόμα έχω στ’ αυτιά μου την αρχαγγελική φωνή του Νίκου Ξυλούρη να τραγουδά:
Κι ο που φοβάται φωνή ν’ ακούει απ’ το λαό
Σ’ έρημο κάστρο ζει και βασιλεύει
Έχει το φόβο φυλαχτό
Ο που φοβάται φωνή ν’ ακούει απ’ το λαό.
Δεν πρόλαβα να το δω τρίτη, γιατί κατέβηκε.

Ακουσα σε σχολική εκδρομή κρυφά το «Ασμα ασμάτων» από το «Μαουτχάουζεν» ανατριχιάζοντας από το φόβο, την έξαψη και την απόλαυση:
«Τι ωραία που είν’ η αγάπη μου
με το καθημερνό της φόρεμα
κι ένα χτενάκι στα μαλλιά
κανείς δεν ήξερε πως είναι τόσο ωραία».
Ακουσα και την «Αρνηση» και ένιωσα να με συνεπαίρνει ο στίχος «κι αλλάξαμε ζωή» αν και πολύ αργότερα έμαθα ότι αλλιώς το εννοούσε ο ποιητής.

Διάβασα τον- παράνομο- «Επιτάφιο» του Γιάννη Ρίτσου και έλυωσα με το «μαλλιά σγουρά που πάνω τους τα δάχτυλα περνούσα/ τις νύχτες που κοιμόσουνα και πλάι σου ξαγρυπνούσα/ φρύδι μου γαϊτανόφρυδο και κοντυλογραμμένο/ καμάρα που το βλέμμα μου κούρνιαζε αναπαμμένο».

Ηταν 1973- -1974, και είχαμε δικτατορία. Ημουν μόλις 15 χρονών και ο κόσμος ήταν δικός μου. Τόσος περίπου ήταν και ο Αθηναίος Εφηβος όταν έδινε τον όρκο:

«Και ευκοήσω των αεί κρινόντων εμφρόνως και τοις θεσμοίς τοις ιδρυμένοις πείσομαι. Και αν τις αναιρεί τους θεσμούς ή μη πείθηται, ουκ επιτρέψω, αμυνώ δε και μόνος και μετά πολλών.»
(Δηλαδή, και θα ακούσω ευμενώς τους μεγάλους κριτές με όλη μου τη φρόνηση και θα υπακούω στους επίσημους θεσμούς. Και αν κάποιος καταλύει τους θεσμούς ή δεν υπακούει σε αυτούς, δεν θα το επιτρέψω, θα αμύνομαι δε και μόνος και με πολλούς άλλους).


Η μόνη διαφορά από τους Αθηναίους εφήβους ήταν ότι ήμουν κορίτσι.

Δευτέρα, Απριλίου 16, 2007

Ετσι τελειώνει το «Παρά πέντε»;

Αμα είναι αλήθεια, θα λιποθυμάω συνέχεια σαν τη Ζουμπουλία, φωνάζοντας ιιιιι! Εκείνοι που μου το είπαν, όμως, ορκίζονται ότι έτσι θα τελειώσει το «Παρά πέντε». Πώς; Με την αποκάλυψη πως οι πέντε δεν υπήρξαν παρά μόνο στη φαντασία της Ντάλιας, που αποφάσισε να γράψει ένα σήριαλ και να τους συμπεριλάβει σε αυτό. Αυτό το σήριαλ, υποτίθεται, βλέπαμε τόσον καιρό στην τηλεόρασή μας, ένα σήριαλ που γράφτηκε για να κατασιγαστούν οι τύψεις της.
Δεν θα σας πω περισσότερα, αφήνοντας κάποια πράγματα κρυφά, ώστε να μη μοιάζω με την κακεντρεχή ταξιθέτρια που μόλις μπει ο θεατής του θρίλερ, του ψιθυρίζει ποιος είναι ο δολοφόνος. Αλλά, θα ρωτήσω με πόνο και σπαραγμό ψυχής:
Δεν υπάρχει ο Σπύρος;
Δεν υπάρχει ο Φώτης;
Δεν υπάρχει η Αγγέλα;
Δεν υπάρχει η τρομερή και πολυαγαπημένη Ζουμπουλία;
Και- το κυριότερο: δεν υπάρχει η φοβερή Θεοπούλα;

Ε, δεν υπάρχει θεός…

Παρασκευή, Απριλίου 06, 2007

Κραταιά ως ζωή, αγάπη

Το Μοιρολόι της Παναγιάς. Αφιερωμένο στη μνήμη της γιαγιάς Βασιλείας που κάθε χρόνο τέτοια μέρα το έλεγε, με παραλλαγές που το παιδικό μυαλό μου δεν μπόρεσε να συγκρατήσει. Θυμάμαι όμως τη συγκίνηση τότε, κάτι που με συγκινεί τρομερά και σήμερα. Καλό Πάσχα.
Η εικόνα είναι από το Αγιο Ορος, εκτέθηκε στο Μουσείο Βυζαντινού Πολιτισμού πριν από χρόνια, κατά τη μεγάλη έκθεση των κειμηλίων από το Περιβόλι της Παναγίας, τιτλοφορείται «Ακρα ταπείνωσις» και αποδίδεται στον Θεοφάνη τον Κρήτα, έναν μεγάλο αγιογράφο, ή στο εργαστήριό του. Από τις συγκινητικότερες εικόνες που έχω δει στη ζωή μου, η άθεη.


Σήμερα μαύρος ουρανός, σήμερα μαύρη μέρα/
σήμερα όλοι θλίβονται και τα βουνά λυπιούνται/
σήμερα βάλανε βουλή οι άνομοι Εβραίοι/
για να σταυρώσουν το Χριστό, των πάντων βασιλέα./
Κι ο Κύριος ηθέλησε να μπει σε περιβόλι/
να λάβει δείπνο μυστικό, για να τον λάβουν όλοι./
Η Παναγιά η Δέσποινα καθόταν μοναχή της/
την προσευχή της έκανε για τον μονογενή της./
Φωνή εξήλθ' εξ ουρανού κι απ' αρχαγγέλου στόμα.
Σώνουν κυρά μου οι προσευχές, σώνουν και οι μετάνοιες
και τον υιόν σου πιάσανε και στο χαλκιά τον πάνε
και στου Πιλάτου την αυλή, εκεί τον τυραννάνε.
Η Παναγιά σαν τ' άκουσε έπεσε και λιγώθη,
σταμνιά νερό της ρίξανε όσο να 'ρθεί ο νους της
κι απάνω που συνέφερε, τούτον τον λόγο λέγει.
-Ας έρθ' η Μάρθα κι η Μαριά και του Λαζάρου η μάνα
και του Προδρόμου η αδερφή κι οι τέσσερις αντάμα.
Επήραν το στρατί-στρατί, στρατί το μονοπάτι
και το στρατί τους έβγαλε στ' ατσίγγανου την πόρτα.
-Ώρα καλή σ' ατσίγγανε κι ίντα που μαστορεύεις;
-Οβραίοι μου παραγγείλανε καρφιά για να τους φιάξω,
μου παραγγείλαν τέσσερα, μα' γώ τους φτιάχνω πέντε.
-Σύ Φαραέ που τά 'φτιαξες, εσύ θα μου διδάξεις.
-Τα δυο θα μπουν στα χέρια του και τ' άλλα δυο στα πόδια,
το πέμπτο το φαρμακερό θα μπει μες στην καρδιά του.
-Άντε μωρέ ατσίγγανε, στάχτη να μη ποτάξεις
μηδέ διπλό πουκάμισο στη ράχη σου μη βάλεις.
Επήραν το στρατί-στρατί, στρατί το μονοπάτι
και το στρατί τους έβγαλε μες στου ληστού την πόρτα.
-Άνοιξε πόρτα του ληστού και πόρτα του Πιλάτου.
Κι η πόρτα από το φόβο της ανοίγει μοναχή της.
Τηρά δεξιά, τηρά ζερβά, κανένα δε γνωρίζει,
τηρά και δεξιότερα, βλέπει τον άι-Γιάννη.
Άγιε μου Γιάννη Πρόδρομε και βαφτιστή του γιου μου,
πού είναι 'με ο γιόκας μου και 'σε ο δάσκαλός σου.
-Δεν έχω στόμα να στα πω, γλώσσα να στα μιλήσω
κι ούτ’ η καρδιά μου τα βαστά να σου τα μολοήσω.
Βλέπεις εκείνον τον γυμνό και τον αναμαλλιάρη,
όπου φορεί πουκάμισο στο αίμα βουτηγμένο,
όπου φορεί στην κεφαλή ακάνθινο στεφάνι,
εκείνος είν' ο γιόκας σου και 'με ο διδάσκαλός μου.
Η Παναΐα τ' άκουσε, πέφτει λιγοθυμάει
νερό σταμνιά την περεχούν, τρία γυαλιά του μόσχου,
τέσσερα το ροδόσταμο ώστε να συνεφέρει,
κι απάνω που συνέφερε τούτο το λόγο λέγει.
- Δεν έχ' γκρεμό να γκρεμιστώ για το μονογενή μου
δεν έχ' μαχαίρι να σφαγώ για το μονογενή μου
δεν έχ' σκοινί να κρεμαστώ για το μονογενή μου.
Απολογιέται κι ο Χριστός της μάνας του και λέγει.
- Μάνα μ' αν γκρεμιστείς εσύ, γκρεμιέτ' όλος ο κόσμος,
μάνα μου αν σφαγείς εσύ, σφάζετ' όλος ο κόσμος,
μάνα μ' αν κρεμαστείς εσύ, κρεμιέτ' όλος ο κόσμος.
Πάρτο μάνα μου υπομονή, να πάρ' όλος ο κόσμος.
Άντε μάνα μου στο καλό και διάφορο δεν έχεις,
μόν' το μεγάλο Σάββατο κάτσε να μ' απαντέχεις.
Πηγαίνει στο σπιτάκι της και στρώνει το τραπέζι
κι έκατσε και περίμενε τον ερχομό του γιου της.
Πέρασε και η αγιά Καλή και την καλησπερίζει.
- Ποιός είδε γιο εις το σταυρό και μάνα στο τραπέζι.
- Άντε και σύ αγιά Καλή, νά 'σαι καταραμένη,
παπάς να μη σε λειτουργά, διάκος να μη σε ψέλνει,
μόνο στην άκρη του γιαλού το κύμα να σε δέρνει.
Το λόγο δεν τελείωσε κι ανοίξαν τα ουράνια,
βλέπει το γιό της κι έρχεται σα φως και σα λαμπάδα.

Πέμπτη, Απριλίου 05, 2007

Επιτέλους, μία νίκη

Επρεπε να έχει γίνει πολύ πριν, και ασφαλώς θα απαιτηθούν πολλά χρόνια και πολλή δουλειά μέχρις ο νόμος να εφαρμόζεται στ' αλήθεια, όμως αξίζει να το χαιρετίσουμε!
Η κυβέρνηση της Ερυθραίας θέσπισε ένα νόμο που απαγορεύει την κλειτοριδεκτομή. Η σχετική απαγόρευση ισχύει από το τέλος του προηγούμενου μήνα και εφεξής θα τιμωρούνται όσοι επιχειρήσουν να την πραγματοποιήσουν ή προσπαθήσουν να παρακινήσουν οικογένειες να εφαρμόσουν αυτή τη βίαιη, απαράδεκτη και τρομακτικά επώδυνη επέμβαση στα τρυφερά κορμάκια των κοριτσιών τους.
Η διαδικασία, που είναι τραυματική από όλες τις απόψεις, θέτει σε κίνδυνο την υγεία αλλά και τη ζωή των γυναικών σε κάποιες περιπτώσεις. Σέ κάθε περίπτωση, πάντως, αυτός ο βάναυσος ακρωτηριασμός, αφήνει τη γυναίκα χωρίς καμία αίσθηση ηδονής και με τρομερά προβλήματα σε όλη τη ζωή τους. Πραγματοποιείται με πρωτόγονα μέσα, όπως μαχαίρια, ξυραφάκια, ακόμα και κοφτερές πέτρες, ενώ τα εργαλεία που χρησιμοποιούνται σχεδόν ποτέ δεν αποστειρώνονται και γι' αυτό οι μολύνσεις είναι συχνές.

Το έθιμο της κλειτοριδεκτομής τελείται στην υποσαχάρια Αφρική, την Αίγυπτο και σε άλλα μέρη του αραβικού κόσμου, όπως η Υεμένη και το Ομάν. Είναι τόσο βαθειά ριζωμένο ώστε θα χρειαστεί μεγάλη προσπάθεια για να σταματήσει, κάποτε όμως έπρεπε να γίνει η αρχή σε κάποιο κράτος.

Σύμφωνα με στοιχεία των Ηνωμένων Εθνών, περίπου 130 εκατ. γυναίκες σε όλο τον κόσμο έχουν υποστεί κλειτοριδεκτομή.

Κυριακή, Απριλίου 01, 2007

Είσαι μικρή και τριανταφυλλένια

Τριανταφυλλάκι μου, γαρυφαλάκι μου, τζαντζαμίνι μου, γιασεμάκι μου... Αν ζούσατε μερικές χιλιετίες πριν, και συγκεκριμένα περί το 1800 π.Χ. τέτοια χαϊδευτικά και υποκοριστικά θα σας ήταν ακατανόητα. Με τι αρωματίζονταν τότε οι γυναίκες (και οι άντρες φυσικά); Με δεντρολίβανο, δάφνη, κορίανδρο και πεύκο.
Αυτές τουλάχιστον τις οσμές απέδωσε η αρχαιολογική «μύτη», δια της έρευνας φυσικά, που έγινε σε κατάλοιπα εργαστηρίου αρωματοποιΐας το οποίο εντοπίσθηκε στην Κύπρο και συγκεκριμένα κοντά στο χωριό Πύργος. Ηταν μια «βιομηχανοποιημένη» για τα μέτρα της εποχής μονάδα, της οποίας ευρήματα εκτίθενται τώρα στο Μουσείο του Καπιτωλίου, στη Ρώμη (γνωστό στον πληθυντικό αριθμό του: Musei Capitolini).
Και επειδή κάθε έκθεση χρειάζεται και το σασπένς της, οι διοργανωτές δεν παρουσιάζουν μονάχα τα αγγεία με τα οποία παρασκευάζονταν τα αρώματα ή στα οποία φυλασσόταν το προϊόν. Δίνουν μαζί και αρώματα που έχουν φτιαχτεί σήμερα, με τη μέθοδο και την ευωδιά του «τότε».
Στη λεκάνη της Μεσογείου είναι το αρχαιότερο αρωματοπωλείο που έχει ανακαλυφθεί. Από τα μεταγενέστερα γνωρίζουμε πως στη συνέχεια έκαναν θραύση τα εξής αρώματα: ίριδας από την Κόρινθο, ρόδων από την Κύζικο και αργότερα από τη Νάπολη και την Κάπουα, κρόκου από την Κιλικία και από τη Ρόδο, (που «βασίλευσε» επί πολλά έτη μέχρι που ήρθε στη μόδα το άρωμα οινάνθης από την Κύπρο και πάλι και κατόπιν από την Αίγυπτο). Και αυτό εκτοπίστηκε όμως από τη ματζουράνα της Κω, που στη συνέχεια παρέδωσε τη σκυτάλη στα άνθη κυδωνιάς και πάλι από το ίδιο νησί.
Τέλος, το τριαντάφυλλο ήρθε και πάλι στο ζενίθ και μάλλον δεν έσβησε οριστικά ποτέ. Τα αρώματα που είχαν ως βάση τα εσπεριδοειδή άργησαν να εμφανιστούν, καθώς τα δέντρα αυτά δεν ήταν και τόσο διαδεδομένα στον τότε γνωστό κόσμο.


myspace graphics

myspace graphics